10/16

Vrijwilligers
in beeld

KopGroep Bibliotheken heeft 299 vrijwillige medewerkers. Zonder hen zou het onmogelijk zijn alle diensten te leveren waar KopGroep Bibliotheken voor staat. Karin Bosch, Trudi Jeninga en Nel Pirovano vertellen over hun werk voor de bibliotheek. “Het was best een tijdje fijn om thuis te zijn, maar ik heb graag wat om handen. Bij de bibliotheek is het gezellig en je doet wat nuttigs.”

Aan het woord is Karin Bosch. Ze is bibliotheekmedewerker in School 7 én Taalmaatje. Voorheen werkte ze in een burgerfunctie voor defensie. “Het is zó leuk om nu dit te mogen doen. Heel afwisselend ook. Boeken opzoeken en terugzetten natuurlijk, opruimen, voorlezen aan kinderen, soms knutselen, rondleidingen door het gebouw... Er is altijd wat te doen. Wat ik zo prettig vind is dat je nooit gezien wordt als ‘maar’ een vrijwilliger. Je doet alles samen, niemand is ergens te goed of juist te min voor en nooit gaat de zweep erover. Het voelt ook nooit echt als werken, terwijl iedereen zich inzet.”
Karin kwam bij KopGroep Bibliotheken terecht na een oproepje in de krant. “Ik weet nog heel goed dat ik als klein meisje niet kon wachten tot ik naar school mocht om eindelijk de letters te leren. Mijn liefde voor lezen is altijd gebleven, dus toen School 7 opende, leek het me direct leuk om daar te werken.” Ze begon als bibliotheekmedewerker. “Ik ben uitstekend ingewerkt en heb later zelf ook weer mensen in mogen werken. Al heel gauw na de opening kwam de vraag of er misschien mensen waren die ook taalvrijwilliger wilden worden. Dat leek me wel wat. Ik heb een cursus gevolgd, ben toen met een leesgroepje aan de gang gegaan, daarna het Taalcafé gedaan en tegenwoordig ben ik Taalmaatje voor drie vrouwen, een Nederlandse en twee Chinese.” Karin heeft het voorlopig nog prima naar haar zin. “Ik voel het steeds als ik School 7 binnenloop. Ik mág hier werken.”

Taal

Trudi Jeninga is vrijwilliger voor de bibliotheek in ‘t Zand. Ze kwam er via een bijzondere omweg terecht. “Ik was laaggeletterd”, vertelt ze. “De bibliotheek was eigenlijk een plek waar ik nooit kwam. Maar op mijn 50e veranderde er een hoop in mijn leven. Daarop besloot ik naar het ROC te gaan om goed te leren lezen en schrijven. Dat is nu 17 jaar geleden.” Trudi kreeg een biebpas. “Zo kwam ik in aanraking met de bibliotheek. Nadat ik klaar was met school had ik F1 niveau. Dan moet je op eigen houtje verder. Ik begon met kinderboeken en inmiddels lees ik eigenlijk alles wat los en vast zit.” Trudi werkte in de ouderenzorg. “Op een gegeven moment kwam ik in contact met een mevrouw die bijna doof was. Ze kon de conversaties van anderen niet goed volgen en ging eigenlijk nooit naar de dagrecreatie. Het was eenzaam. Ik vroeg haar of ik haar misschien ergens anders blij mee kon maken. ‘Een goed boek’, zei ze toen.”

Trudi ging daarop regelmatig voor deze mevrouw naar de bibliotheek. Ze kende er inmiddels goed de weg en andersom kende men haar. “Na een tijdje vroeg Marleen, de vestigingscoördinator me of ik zoiets misschien ook voor anderen wilde doen. ‘Bibliotheek aan huis.’ Inmiddels haal ik voor drie mensen boeken, die dat zelf niet meer kunnen. Ik ga langs, we maken een praatje, kopje koffie erbij. We hebben het over de boeken die ze hebben gelezen. Wat vonden ze leuk, waar willen ze meer van? En zo probeer ik steeds weer wat moois voor ze mee te nemen.”

Trudi is behalve vrijwilliger bij de bibliotheek ook taalambassadeur bij Stichting ABC. “In die rol heb ik het Taalhuis in Medemblik en het IDO in Tuitjenhorn mogen openen.” Trudi adviseert organisaties over de teksten in hun brieven, folders en websites. Ze geeft ook lezingen. “Laatst nog bij de rechtbank. Ik heb de mensen daar gevraagd eens te proberen een hele dag niet te lezen. Dan mis je dus ontzettend veel.” Ze kent beide kanten. “Leren lezen heeft me zoveel gebracht. Alles wat ik niet had is nu alles wat ik wel heb. Het taalambassadeurschap, mijn vrijwilligerswerk… binnenkort kom ik er zelfs mee op Omroep Max. Ik maak alleen maar leuke dingen mee.”

Bibliothecaresse

Nel Pirovano is al heel lang vrijwilliger bij de bibliotheek van Nieuwe Niedorp en heeft al verschillende functies gehad. “Ik ben ooit begonnen met de Bibliotheek aan huis en werkte daarna als toezichthouder van de onbemande bibliotheek. Ik zorgde dat alle materialen weer op hun plek kwamen te staan en hielp mensen bij de uitleenzuilen als ze er zelf niet uitkwamen. In eerste instantie was er wat weerstand tegen zo’n onbemande bieb. ‘Als dat maar goed gaat’, zeiden mensen, met name vanwege rondhangende jongeren. Maar eigenlijk is dat enorm meegevallen.” Inmiddels is Nieuwe Niedorp alweer een aantal jaar bemand. Nel is er bibliotheekmedewerker, net als Karin. Waar sommige vestigingen ook vaste medewerkers hebben, bestaat de bemanning van Nieuwe Niedorp geheel uit vrijwillige medewerkers. Nel: “Niedorp heeft een prima team dat al heel lang met elkaar samenwerkt. De collegialiteit staat hoog in het vaandel. Als er iets is komen we er samen uit of raadplegen onze coördinator Marleen.”
Nel gaat altijd met plezier naar haar diensten. “Meestal kijk ik eerst even de post na en lees ik het logboek waarin we elkaar op de hoogte houden. Er komen vaak nieuwe boeken binnen en ik kijk of er reserveringen zijn. Die boeken leg ik apart en de leden krijgen een mailtje dat het boek klaar ligt. Als ze geen computer of e-mail hebben, dan bel ik ze. Verder kan het van alles zijn. Van de week nog kwam hier een mevrouw binnen die geen woord Nederlands sprak. We zijn samen gaan zitten met Google Translate erbij. Uiteindelijk kon ik haar doorverwijzen naar het Taalhuis in Schagen en heb meteen maar even uitgezocht welke bus ze dan kon nemen. Zulke dingen horen er ook bij.”
Nel heeft ervaren dat het vrijwilligerswerk wordt gewaardeerd. “We zitten in een dorp. Mensen kennen elkaar en weten dus ook dat je vrijwilliger bent. Soms zijn er dingen die je maar heel weinig doet, maar ze denken liever mee dan dat ze ongeduldig doen. In Coronatijd merkten we het ook goed. We bezorgden boeken aan huis. Dat was best intensief. Maar ik heb in die tijd een paar keer bonbons of een kleinigheidje gekregen, gewoon omdat mensen het fijn vinden dat je er bent.”

Later vertelt ze: “Ooit wilde ik bibliothecaresse worden. Het is er nooit van gekomen en ik heb altijd een goede baan gehad, maar na mijn pensionering had ik die wens nog steeds. Ik ben blij dat ik als vrijwilliger toch nog in de bibliotheek kan werken.”